Uçuş Esnasında Motorları Kapatmaya Çalışan Eski Pilot 2 Yıl Aradan Sonra Konuştu
ABD merkezli Alaska Airlines’ın bir uçuşunda, motorları kapatmaya teşebbüs ederek uçuş güvenliğini tehlikeye atan eski pilot Joseph Emerson, olaydan yaklaşık iki yıl sonra CBS Mornings programına konuştu. Emerson, “Hayatımın en kritik üç saniyesiydi” diyerek o anları anlattı.
Uçuş Sırasında Psikoz
Ekim 2023’te görevli olmadığı bir uçuşta kokpitin arkasındaki “jump seat” koltuğunda bulunan Emerson, halüsinatif etkiye sahip “sihirli mantarları” kullandıktan sonra gerçeklikten koptuğunu ve panik atak yaşadığını ifade etti. Uçağın motorlarını yangın durumunda durdurmak için kullanılan yakıt kesme kollarını çekerek motorları kapatmaya çalıştı.
“Uyanmam gerektiğini düşünüyordum. O anda rüyadaymışım gibi hissettim,” diyen Emerson, aslında gerçeklikte olduğunu şimdi anladığını belirtti.
Uçuş Portland’a divert edilerek güvenli şekilde iniş yaptı. Emerson olay sonrası gözaltına alındı. Hakkında, uçuş ekibini engellemekten federal düzeyde suçlama ve 83 kişinin hayatını tehlikeye atmaktan eyalet düzeyinde suçlamalar bulunuyor. Önümüzdeki ay mahkemeye çıkması bekleniyor.
Pilotların Ruh Sağlığı Yine Gündemde
Olay, pilotların ruh sağlığıyla ilgili sistemsel engelleri bir kez daha gündeme taşıdı. ABD’de pilotlar, psikolojik destek aldıklarını bildirdiklerinde, uzun süre uçuş sertifikalarını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalabiliyor. 2022 yılında yayımlanan bir araştırmaya göre, pilotların %56’sı bu kaygı nedeniyle tıbbi yardım almaktan kaçınıyor.
Emerson, “Kağıt üzerinde kusursuz görünmem gerektiğine inanmıştım. Ne olursa olsun mükemmel görünmeliydim” diyerek bu sistemin pilotları suskunluğa ittiğini vurguladı.
Reform Adımları Atılıyor
Olay sonrası ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu (NTSB) tarihinde ilk kez pilot ruh sağlığına yönelik özel bir forum düzenledi. Federal Havacılık İdaresi (FAA) de mevcut ruh sağlığı politikalarını gözden geçirme kararı aldı. FAA, 24 ayrı tavsiyeden oluşan bir rapor hazırladı.
Bu doğrultuda Illinois Temsilcisi Sean Casten ve Minnesota Temsilcisi Pete Stauber, pilot ve hava trafik kontrolörlerinin daha kolay ruh sağlığı hizmeti alabilmesini amaçlayan iki partili bir yasa tasarısı sundu. “Mental Health in Aviation Act” adlı tasarı, FAA’nın özel sağlık sertifikası sürecini yılda bir gözden geçirmesini, daha fazla havacılık tıp uzmanı istihdam edilmesini ve kamuoyunda ruh sağlığı konusundaki önyargıların azaltılmasını hedefliyor.
Tasarının FAA’nın güvenlik standartlarını koruyarak süreçteki bürokrasiyi azaltması bekleniyor. Meclis Ulaştırma Komisyonu’ndan oy birliğiyle geçen tasarı, Temsilciler Meclisi’nin onayına sunuldu.
“Gökyüzü Açık Olsun” Derneği
Olaydan bu yana alkol ve uyuşturucudan uzak durduğunu söyleyen Emerson, eşiyle birlikte pilot sağlığı ve refahı için çalışan bir sivil toplum kuruluşu kurduklarını belirtti: Clear Skies Ahead (Gökyüzü Açık Olsun).
“Umarım yaşadıklarımdan bazı dersler çıkarılabilir. Bugün konuşuyor olmamın nedeni de bu,” dedi.
