Lion Air Kazasının Üzerinden 7 Yıl Geçti
✓ Lion Air’in 610 sefer sayılı uçuşunun trajik kazasının üzerinden yedi yıl geçti. Bu kaza, Boeing 737 MAX programı için dönüm noktası olmuş ve tarihine “krizin başlangıcı” olarak geçmişti.
✓ Endonezya merkezli Lion Air’e ait Boeing 737 MAX 8 (kuyruk numarası PK-LQP), Jakarta’dan kalkışından kısa süre sonra Cava Denizi’ne düşmüş, uçakta bulunan 189 kişinin tamamı yaşamını yitirmişti.
✓ Resmî soruşturma sonucunda kazada MCAS (Maneuvering Characteristics Augmentation System) adlı sistemin kritik rol oynadığı ortaya çıkmıştı. Uçağın burun açısını otomatik olarak aşağı bastıran bu sistem, yalnızca tek bir hücum açısı sensöründen veri alıyor ve çapraz kontrol yapmadan tekrar tekrar trimi devreye sokabiliyordu. Pilotlar, sistemin çalışma mantığına dair yeterli bilgiye sahip olmadıkları için uçağı yeniden kontrol altına alamamıştı.
✓ Kazanın ardından Boeing ve ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA), 737 MAX’in emniyetli olduğunu savunmuştu. Ancak 2019 yılının Mart ayında Ethiopian Airlines 302 seferinin düşmesi, sorunun sistematik olduğunu kesin biçimde ortaya koydu. İkinci kazanın ardından 737 MAX filosu dünya genelinde yere indirildi.
✓ Boeing, sonraki dönemde tasarım revizyonları, soruşturmalar ve pilot eğitim prosedürlerinde değişiklikler içeren kapsamlı bir yenilenme sürecine girdi. Bu süreç, hem şirket hem de tüm havacılık sektörü için önemli bir emniyet dönüm noktası oldu.
✓ Yedi yıl sonra 737 MAX yeniden emniyetli şekilde gökyüzünde. Uçakta yapılan iyileştirmeler artık yeni üretim standartlarının bir parçası. Boeing, Eylül 2025’te 55 adet 737 MAX teslim ederek 2018’den bu yana en yüksek aylık performansına ulaştı ve FAA’den üretim hızını aylık 38’den 42 uçağa çıkarma izni aldı.
✓ Kriz geride kaldı, ancak ders unutulmadı. Boeing için şimdi en kritik konu, üretim istikrarını koruyarak güvenilir ve sürdürülebilir bir tempo yakalamak; sektörün ondan beklediği titiz kalite kontrol anlayışını sürdürmek.
