Havalimanlarında Kim Neyden Sorumlu? İşte Görev Dağılımı
Modern havalimanları, sadece uçakların kalkıp indiği yerler değil; binlerce kişinin çalıştığı, karmaşık bir organizasyonla yönetilen büyük yapılardır. Yolcuların güvenli, konforlu ve sorunsuz bir seyahat deneyimi yaşayabilmesi için birçok kurum ve özel şirket eş zamanlı görev yapar. Peki, havalimanlarında kim neyden sorumludur?
Yer Hizmetleri Şirketleri: Check-in’den Valize Her Aşamada Görev Başında
Havalimanlarının en görünür çalışanları genellikle yer hizmetleri personelidir. Bu şirketler, uçakların yerdeki operasyonlarından sorumludur.
Görev alanları şunlardır:
• Check-in ve boarding işlemleri
• Bagaj yükleme-boşaltma
• Yolcu yönlendirme ve bilgilendirme
• Uçağın temizlik ve ikram hizmetleri
• Push-back (uçakların geri itilmesi) gibi teknik yer operasyonları
Türkiye’de bu alanda hizmet veren başlıca şirketler arasında TGS (Turkish Ground Services), Çelebi ve Havaş yer alıyor.
Havalimanı İşletmecisi: Ticari Alanlar, Temizlik ve Altyapı Yönetimi
Havalimanının genel düzeninden ve ticari işletmesinden sorumlu olan kuruluş, genellikle havalimanı işletmecisidir. Örneğin İstanbul Havalimanı’nda bu görev iGA’ya aittir. Sabiha Gökçen Havalimanı’nda ise İSG’ye aittir.
Sorumlulukları arasında:
• Terminal temizlik ve bakım hizmetleri
• Tuvaletler, otoparklar, bekleme alanları gibi ortak alanların yönetimi
• Yeme-içme ve mağaza alanlarının kiralanması ve denetlenmesi
• Reklam alanlarının yönetimi
• Güvenlik hizmetlerinin koordinasyonu (özel güvenlik firmalarıyla birlikte)
Devlet Kurumları: Güvenlikten Kontrole Kritik Roller
Havalimanlarında devletin de çok sayıda kurumu aktif rol oynar:
• Emniyet Genel Müdürlüğü ve Göç İdaresi: Pasaport kontrolü, vize işlemleri ve sınır güvenliği
• Ticaret Bakanlığı (Gümrük): Gümrük denetimleri ve ithalat/ihracat kontrolü
• Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM): Havacılık standartlarının uygulanması ve denetimi
• Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ): Hava trafik kontrolü, pist ve apron yönetimi
• Tarım ve Orman Bakanlığı (Veteriner ve Bitki Sağlığı Kontrolleri): Gıda ve hayvan taşımacılığı denetimleri
Apron ve Hava Trafiği: Devletin Sıkı Gözetiminde
Uçakların park ettiği alan olan apron, güvenlik açısından özel bir bölgedir. DHMİ, apron kullanım düzeni, uçuş planlaması ve hava trafik kontrolü gibi teknik ve kritik operasyonları yürütür.
Bu yapı sayesinde her gün binlerce uçuş, milyonlarca yolcu ve yüz binlerce valiz organize bir şekilde havalimanlarından geçiyor. Ancak bu düzenin sürdürülebilmesi, arka planda büyük bir koordinasyonun kesintisiz işlemesiyle mümkün oluyor.
