Avrupa, C919’un Sertifikasyonunu 2028’den Önce Planlamıyor

Çin’in dar gövdeli yolcu uçağı COMAC C919’un, Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) tarafından en erken 2028 yılında sertifikalandırılması bekleniyor. Konuyla ilgili açıklama, EASA Direktörü Florian Guillermet tarafından Fransız basınına verildi.
Guillermet, COMAC’ın daha önce 2025 yılında Avrupa sertifikasyonu almayı hedeflediğini ancak bunun mümkün olmadığını belirtti. “C919’un 2025’te sertifikalandırılmayacağını resmi olarak bildirdik. Önümüzdeki üç ila altı yıl içinde sertifikasyon sürecini tamamlamayı öngörüyoruz,” ifadelerini kullandı.
COMAC C919, Çin’de sertifikalandırılmış ve ticari operasyonlara başlamış olsa da, Avrupa otoriteleri bağımsız bir yapısal doğrulama, sistem denetimi ve kendi uçuş testlerini gerçekleştirmeyi şart koşuyor. Guillermet, “Çalışmalarımız dört yıl önce başladı. Özellikle son iki yılda daha verimli ilerleme kaydedildi. Standart prosedür gereği, cihazın yapısal bileşenlerinde detaylı validasyon testleri yapmamız gerekiyor,” dedi.
Şu anda C919, General Electric, Safran ve Honeywell gibi Batılı şirketler tarafından geliştirilen motor ve sistemleri kullanıyor. Ancak mevcut jeopolitik gelişmeler nedeniyle Çinli üretici, Amerikan bileşenlerini Avrupa merkezli veya yerli alternatiflerle değiştirmeyi değerlendiriyor.
EASA yetkilileri, COMAC’ın süreçte yüksek bir teknik olgunluk ve şeffaflık sergilediğini belirtiyor. Avrupa sertifikasının alınması halinde, C919’un Asya, Afrika ve Latin Amerika gibi EASA standartlarını tanıyan pazarlarda önü açılacak. Ancak Avrupa ve Kuzey Amerika pazarlarına giriş, daha uzun vadeli bir hedef olarak kalmaya devam edecek.
COMAC, C919 üretiminde hızlanmayı planlıyor. 2024 yılında 13 adet teslim edilen uçaktan sonra, 2025 yılında 30 teslimat hedefleniyor. Beş yıl içinde yıllık 150 uçak üretim kapasitesine ulaşılması amaçlanıyor. Şu ana kadar yaklaşık 1000 adet sipariş alan C919, dünya orta mesafe uçak pazarında %10’luk bir paya ulaşmış durumda. Ancak Avrupa sertifikasyonu olmadan, uluslararası ihracat potansiyeli sınırlı kalacak.